چهره برجسته فرهنگ و ادب کردی در بستر بیماری. گزارش: بهزاد خالوندی
برگزاری کردپرس _ سرویس فرهنگی: دکتر محمد صالح ابراهیمی معروف به «شه‌پۆل» از جمله چهره های شناخته شده عرصه فرهنگ ایران زمین است که بخش اعظمی از حیات پربارش را صرف خدمت به تاریخ، فرهنگ و ادب کردی کرده است. آثار متعدد و فعالیت های بسیار مداوم و گسترده استاد محمدصالح ابراهیمی طی این سال ها از وی یک چهره ممتاز و شناخته شده در عرصه فرهنگ و ادب ساخته است. با این وجود متأسفانه مدتی است این استاد فرهیخته در بستر بیماری افتاده و از عشق همیشگی اش یعنی فعالیت های فرهنگی و اجتماعی به دور است.
بیماری ناگهانی استاد
فرزند استاد ابراهیمی در مورد بیماری وی به خبرنگار کردپرس گفت: « حدود هفت ماه است که استاد ابراهیمی از عارضه قلبی و مشکلات جانبی آن رنج می برند. ایشان آذرماه 1392 دچار عارضه قلبی شدند و در مرکز قلب تهران «عمل قلب باز» انجام دادند. پس از مدتی ایشان بار دیگر اوایل دی ماه به مدت 2 هفته در بیمارستان آتیه بستری شدند. همچنین در فروردین ماه بار دیگر در مرکز قلب تهران به منظور مداوای بیشتر ایشان را بستری کردند. آزاد ابراهیمی در ادامه سخنانش به وضعیت فعلی استاد پرداخت و اظهار داشت: «ایشان اکنون در بستر بیماری هستند و در منزل دوران نقاهت را می گذرانند».»
شرحی از زندگی یک شخصیت ممتاز فرهنگی
محمدصالح ابراهیمی از چهره های ممتاز عرصه فرهنگ و ادب کرد محسوب می شود. وی در تاریخ سوم تیرماه 1312 در شهر « مهاباد » و در خانواده‌ای اهل علم و ادب دیده به دنیا گشود. او از همان اوان کودکی نزد پدرش « ابراهیم » به فراگیری قرآن و ادبیات فارسی و عربی پرداخت و در سن هفت سالگی به مدرسه رفت و نزد برادرش « سعید ابراهیمی » و عمویش « طه »به فراگیری علوم عمومی پرداخت. ابراهیمی از دهه 30 شمسی به سمت دبیری مشغول بود تا اینکه در اوایل دهه 40 به تهران آمد و دوران تحصیلات دانشگاهی خود را در همان سال آغاز کرد و فوق لیسانس خویش را در ادبیات و الهیات اسلامی و دکترایش را در ادبیات عرب دریافت نمود. او در سالهای 40 تا 68 به تدریس در دبیرستانهای معروف تهران منجمله دبیرستان «البرز» پرداخت..
این چهره شناخته شده عرصه فرهنگ و ادب کردی از سالهای 73 به تدریس در دانشگاه تهران در قسمت حقوق قضائی و ادبیات عرب پرداخت. استاد تاکنون بیش از 30 کتاب نوشته اند و دارای دەها ترجمه و صدها مقاله در زمینه های مختلف می باشد. از جمله آثار ارزشمند ایشان می توان به ترجمه قرآن کریم به زبان کردی اشاره کرد که تاکنون چندین بار در ایران و عراق به چاپ رسیده است.
عمری در خدمت زبان، فرهنگ و هنر کردی
استاد ابراهیمی فعالیت های فرهنگی متعدی در طول حیات پربارش داشته است که از جمله آن ها می توان به همکاری با «رادیو کردی تهران» اشاره کرد. این شخصیت مطرح فرهنگی از سال 1341 با این رادیو پرشنونده و محبوب همکاری داشته و طی سال های طولانی همکاری اش مقالات و گفتارهای زیادی را بصورت روزانه در جنبه‌های فرهنگی و ادبی برای این رسانه کردی به رشته تحریر درآورده است. همکاری استاد ابراهیمی با رادیو کردی تهران تا 10 سال پیش همچنان ادامه داشته است. وی همچنین با اکثر روزنامه ها و مجلات کردی مانند «سروه»، «آوینه»، «سیروان» و «آبیدر» همکاری داشته و مقالات وی به صورت منظم در این نشریات منتشر می شده است. این فعال فرهنگی همچنین با مجلات معتبر کردستان عراق و برخی نشریات اروپایی نیز همکاری داشته است. از دیگر کارهای فرهنگی ارزشمند استاد ابراهیمی می توان به راه اندازی انجمن زبان، فرهنگ و هنر کردی اشاره کرد که آن را با همکاری چند تن از دوستانش دایر نمود و سال ها سرپرستی و مدیریت آن را عهده دار بود. این انجمن فرهنگی در طول سال های فعالیت خویش کارهای فرهنگی متعددی مانند انتشار ویژه نامه و مجلات فرهنگی، برگزاری مراسمات و سمینارهای متعدد فرهنگی پیرامون فرهنگ و زبان کردی را انجام داده است. این انجمن هم اکنون به دلیل اینکه برخی از اعضای اصلی فوت کرده اند و یا در خارج از کشور هستند مدت هاست دیگر فعالیتی ندارد.
استاد ابراهیمی همچنین عضو جزو موسسین جامعه کردهای مقیم مرکز بوده و مدت ها به عنوان عضو هیئت مدیره و مشاور و همکار با این جامعه همکاری داشته است. استاد همچنین مسئول و سردبیر مجله ماهانه «گرشه کردستان» در سالهای 1357 و 1358 بوده است.
دوری اجباری از فعالیت های اجتماعی
ناراحتی قلبی استاد ابراهیمی باعث شده که فعالیت های فرهنگی و علمی این شخصیت مطرح کرد نیز مختل شود. آزاد ابراهیمی درباره این وضعیت تازه می گوید: «استاد یک انسان بسیار اجتماعی هستند و پیش از این بیماری با افراد بسیار زیادی در ارتباط بودند. استاد از سال 40 شمسی تاکنون ساکن تهران هستند و طی این سال ها همیشه در غم و شادی کردهای مقیم تهران و دیگر جاها حضور داشته اند و درب منزل ایشان همیشه به روی مهمانان زیادی باز بوده و نه تنها از ایران بلکه حتی از کردهای زیادی خارج از کشور نیز با استاد مراوده نزدیک دارند و مرتب به ایشان سر می زنند. طی این مدتی که در بستر بیماری بودند و با دوستانشان کمتر رفت و آمد داشته اند، روحیه ایشان یک مقداری ضعیف شده کمی افسرده شده اند ولی با این وجود هنوز شوق به فرهنگ و خدمت به مردم در ایشان وجود دارد».
فرزند استاد ابراهیمی ادامه داد: «بعد از اینکه استاد بیمار شدند برای اینکه من و خواهرم بتوانیم بهتر به وضعیت ایشان رسیدگی کنیم مجبور شدیم محل زندگی ایشان را که بیش از 30 سال در آنجا ساکن بودند را عوض کنیم به همین دلیل عده زیادی از دوستان و آشنایان ایشان هنوز از بیماری استاد ابراهیمی مطلع نیستند. البته با این وجود بسیاری طی همین مدت در بیمارستان و در منزل از ایشان عیادت کرده اند».
آزاد ابراهیمی همچنین اظهار داشت: «پیش از این عارضه قلبی، ایشان مشکل جسمی خاصی نداشتند و به زندگی عادی خویش مشغول بودند. ولی این هفت ماه اخیر ایشان به نوعی خانه نشین شده اند. پیش از این بیماری استاد به شکل مداوم کتاب، مجله و روزنامه مطالعه می کردند ولی اکنون این موضوع به مطالعه گه گاه برخی روزنامه ها و یا تماشای کوتاه مدت تلویزیون محدود شده است. ایشان هم اکنون بیشتر اوقات خویش را در منزل به استراحت و یا کارهایی مانند فیزیوتراپی که پزشکان برای بهبود سلامت ایشان تجویز کرده اند می پردازد».
وی در پایان اظهار امیدواری می کند استاد ابراهیمی هرچه زودتر سلامت خود را بازیابد و با همان شور و شوق تمام ناشدنی گذشته به فعالیت های فرهنگی و ادبی خویش ادامه دهد.
گزارش: بهزاد خالوندی