چەندین ساڵە ئەستێرەیەکی درەوشاوە دەدرەوشێتەوە! حەسەن قارەمانی
چەندین ساڵە ئەستێرەیەکی درەوشاوە دەدرەوشێتەوە! حەسەن قارەمانی
زارا محەمەدی، مامۆستای پێشەنگی زمانی کوردی و داکۆکیکارێکی بەسۆز بۆ پاراستنی زمان و کولتووری کوردی. ناوەکەی بووەتە هاوواتای هیوا و خەبات بۆ گەلی کورد.
زارا محەممەدی وەک مامۆستایەکی زمانی کوردی، هێمایەکی درەوشاوەی ئومێد و قارەمان شوناسی کورد لە ئێران بووە. بەدرێژایی ساڵان، پابەندبوون و خۆبەخشی ئەو بۆ پاراستن و پێشخستنی نەریت و بەهاکانی زمانی کوردی، سەفەرێکی ماندوو نەناس بووە.
زارا محەممەدی، لە ڕۆڵی خۆیدا وەک ئەندامێکی کارای ئەنجومەنی فەرهەنگی و کۆمەڵایەتی نۆژین، لە پێشەنگی هۆشیارکردنەوەی خەڵک لە گرنگی زمانی کوردیدا بووە.
زمان لای کورد تەنیا میتۆدی پەیوەندیکردن نییە، هەڵگری مێژوو و کولتوور و هەستی سەربەخۆیی خۆیەتی.
لە چوارچێوەی نەریت و بەهاکانی کوردیدا، زمان هەر ئەو ناوەڕۆکەیە کە نەوەکان یەکدەخات و سنووری کات و جوگرافیا دەبڕێت. هەر وشەیەک کە بە زمانی کوردی دەگوترێ، هەڵگری مێژوویەکی زیندووە، چیرۆکێکی بەردەوامی تێکۆشان و ئازار و سەرکەوتن و خۆشەویستی گەلی کوردە.
بەدرێژایی سەدەکان زمانی کوردی لە فەرهەنگ و هونەر و مۆسیقا و هەموو لایەنەکانی ژیانی ڕۆژانەدا تواوەتەوە. تەنها ئامرازێک نییە بۆ دەربڕینی بیرکردنەوەکان؛ هێمایەکی نەمری ناسنامە و شانازییانە.
لە زمانی کوردیدا تەنیا وشە نییە؛ ئەفسانە و شیعر و گۆرانی و گەنجینەی دەربڕینەکان هەن کە دەرکەوتنی کۆمەڵگەیەکی ڕەگداکوتاو و تێگەیشتنێکی هاوبەشن لە بەهاکانی وەک ڕێزگرتن و هاودەنگی و ئازادی.
زمان لای کورد میراتێکە کە چەندین سەدە لە ناخۆشی ڕزگاری بووە، بە شانازییەوە پارێزراوە لەلایەن نەوەکانەوە کە وەک هێمای بەردەوامی بوون و ئاواتەکانیان دەیبینن.
زارا محەممەدی نەک هەر فێری زمانەکەی کردووە بەڵکو دەوڵەمەندی و بەها کولتوورییەکانیشی لە باوەش گرتووە .محەممەدی بەدرێژایی ساڵان دژی دژایەتی و قەدەغەکردنی زمانی کوردی لە سیستەمی پەروەردە و کۆمەڵگادا خەباتی کردووە. دەنگێکی بەهێز بووە بۆ کولتوور و زمانی کوردی، هەوڵە ماندوو نەناسەکانی سەکۆیەکی بۆ ئەوانی دیکە دروست کردووە کە پەیڕەوی لێبکەن.
زمانی کوردی بەشێکە لە ڕۆحی گەلی کورد و زارا محەمەدی وەک پارێزەری زمانی کوردی ئەو وڵاتە وەستاوە. ئەو کچە نەک تەنیا لە ئێران بەڵکوو لە ئاستی جیهانیدا بووەتە هێمای ئومێد و کاتالیستێک بۆ گۆڕانکاری لە خەبات بۆ مافەکانی گەلی کورد.
کارەکانی محەممەدی زۆر لەوە زیاترە کە تەنیا فێرکردنە؛ پەیوەستە بە پێدانی مافی ناسنامە و میراتی کولتووری بۆ گەلی کورد. هەوڵەکانی ڕۆشنایی خستۆتە سەر ئەو ڕۆڵە گرنگەی کە زمان بۆ کۆمەڵگا و تاکەکان دەیگێڕێت و ئیلهامبەخش بووە بۆ ئەوانی دیکە بۆ خەباتکردن بۆ مافە زمانەوانی و کولتوورییەکانیان.
زارا محەمەدی وەک نمونەیەک بۆ ئازایەتی و خۆبەخشی و خۆشەویستی بۆ زمان و کولتووری کوردی وەستاوە. بەشداریکردنی ئەو کچە بەردەوام دەبێت وەک سەرچاوەی ئیلهام بۆ نەوەکانی داهاتوو و خەباتی ئەو دەبێتە بەشێک لە چیرۆکی درێژخایەنی خەبات و کۆڵنەدانی کورد.
بۆیە کاتێک کورد خەبات بۆ مافی بەکارهێنانی زمانەکەی دەکات، ئەوە تەنیا شەڕێک نییە بۆ پاراستنی کەناڵێکی پەیوەندی؛ هەوڵێکە بۆ پاراستن و بە نرخی ڕۆحێک و مێژوویەک و کولتوورێک کە لە بنەڕەتدا هی خۆیانە.
حەسەن قارەمانی