لە ئێران هەژاری چۆن بە مەبەست جێبەجێ کرا!

لە ئێران هەژاری چۆن بە مەبەست جێبەجێ کرا!
ساڵی ١٣٨٨ دوای خۆپیشاندانی خەڵک و نیگەرانییەکانی دەسەڵات، ئەنجومەنی ئاسایشی نیشتمانی لە کۆبوونەوەیەکی تایبەتدا ڕایگەیاند کە ئەگەری شۆڕشی دووەم زۆرە، بۆیە داوای ئامۆژگارییان لە شارەزایانی هەواڵگری و ڕووسیا کرد. ئەنجامەکەی ئەوە بوو کە شارەزایانی ڕووسی میتۆدێکیان بۆ ئەنجومەنەکە ڕاگەیاند و ئەویش “دروستکردنی هەژاری ڕەها” بوو!
خەڵکیان بەسەر سێ بەشدا دابەش کرد: ١.
١- دەوڵەمەندەکان
کە هەرگیز یاخی نابن بەهۆی خۆشگوزەرانی و توانای دارایی و پشتبەستنیان بە حکومەت.
٢- چینی هەژار
کە لەبەر پێویستی هەر کارێک دەکەن و بەتەواوی ملکەچن بۆ پارچە نانێک، و ئەم کۆمەڵە سەربازە دەبنە حکومەت (مۆبیلیزەکردن و سەربازی و خەڵک کە پارە بۆ کۆمەڵکوژی و سەرکوتکردنی خەڵک وەردەگرن!) و ئەم گروپە ملکەچترە ئەگەر هەژارتر دەبن.
٣- چینی مامناوەند
هەمیشە ئاژاوەگێڕییەکان لەم گروپەوە دەست پێدەکات، بۆیە دەبێت کۆنترۆڵ بکرێت!
دەرئەنجام: بە دروستکردنی هەژاریی ڕەها لە کۆمەڵگادا دەوڵەمەندەکان دەوڵەمەندتر و ڕازیتر دەبن و ئەم تاقمەش کە خاوەنی دەسەڵات و سامانن، دەسەڵات و سەروەت و سامانی خۆیان بۆ پاراستنی حکومەت بەکاردەهێنن یان لە خراپترین حاڵەتدا بێباک دەبن.
هەژارەکان هەژارتر بوون و پێویستیان بە پاڵپشتی حکومەت هەیە، بۆیە ملکەچ دەبن و هەرچی داوایان لێبکرێت دەیکەن بۆ ئەوەی پارە و کاریان دەست بکەوێت.
چینی ناوەند هەژار بووە و بەو هۆیەشەوە ناچار دەبێت زیاتر کار بکات بۆ پاراستنی بارودۆخەکانیان، بۆیە بەشدار دەبن لە وەرگرتنی قەرز، چون کاتیان نابێت بۆ دەربڕینی ناڕەزایەتی.
شێوازەکانی دروستکردنی هەژاری ڕەها: ١.
١- ڕێگای یەکەم زیادکردنی ژمارەی دانیشتوان و منداڵبوونە؛ لەگەڵ زیادبوونی ژمارەی دانیشتوان، سامان و سەروەت بەسەر خەڵکێکی زۆرتردا دابەشدەبێت، بۆیە هەژاری خۆکارانە گەشە دەکات، باوکێک کە تەنها یەک نانی هەبێت دەبێت بەسەر پێنج منداڵدا دابەشی بکات، ئاو کەم دەبێت، نان کەم دەبێت، خانوو بۆ ژیان دەبێتە گرانتر و زیاتر و لە کۆتاییدا دەبێتە خەون.
٢- ڕێگای دووەم بۆ دروستکردنی هەژاری ڕەها کەمکردنەوەی بەهای دراوی نیشتمانییە هەموو ساڵێک، گەنجێک کە هەوڵی کڕینی ماتۆڕسکیلێک دەدات بە پاشەکەوتی مووچەکەی، لەناکاو تێدەگات کە نرخی ماتۆڕسکیلەکە دوو هێندە زیادی کردووە، بۆیە ناچارە ساڵێکی تر برسی دەبن و لە کۆتاییدا ڕۆژانە هەژارتر و هەژارتر دەبن، وە دەوڵەمەندەکان دەوڵەمەندتر دەبن.
ئەمە سیناریۆیەک بوو کە لەسەر فەرمانی وڵاتی وەستا(ئەرباب) و دۆستی حکومەتی ڕووسیا بۆ وڵاتی ئێران و خەڵکی ئێران ئاڵۆز بوو!
بۆچوونی کوردێکی نیشتمانپەروەر (کاک سەیدە)