پەژاک رەوتێکی چەواشەیە. خالید حەسەنپوور
پاش ئەوەی پەژاک لە ساڵی ٢٠٠٣دا لەلایەن پێکاکاوە دامەزروە، گەڵێک جار بەبۆنەو هێندێک جاریش بێبۆنە لە راگەیاندنی خۆیدا هەڵیکوتاوەتە سەر هێزەکانی کوردی رۆژهەڵات و لەنێوو ئەوانیشدا، بە زۆری نووکی هێرشەکەی رووی لە حیزبی دێموکراتو کۆمەڵە بوە .
کاتێک مرۆڤ سەرنجدەداتە راگەیاندنی رێکخراوی نێوبراوو _ کە بەشی هەرەزۆری رووی لە دێموکراتو کۆمەڵە و کەمتری رووی لە کۆماری ئیسلامیە_ واتێدەگا کە ئەو رێکخراوە بەتەنیا بۆدژایەتی دەگەڵ هێزەکانی کوردی رۆژهەڵات پێکهاتوە . شێوازی راگەیاندنی ئەو رێکخراوە سەبارەت بە لایەنەکانی کوردی رۆژهەڵات، لە دووبارەوە جێگای سەرنجە . یەکەم لەوبارەوە کە بناغەی راگەیاندندنەکەی لەسەر دێماگۆژیو چاوراوو دامەزروە، کە ئامانج لە راگەیاندنێکی ئەوتۆ شیواندنی راستێەکان بەمەبەستی بەلارێدابردنی کۆمەڵە خەڵکێکە کە زەمینەی دژایەتیان دەگەڵ رێکخراوەکانی رۆژهەڵاتی کورستانیان تێدایە . دووهەم، لەحنوو زمانی ئەو راگەیاندنەیە، کە پڕە لە سووکایەتی و بێحوورمەتی بەرامبەر بە لایەنەکانی کوردی رۆژهەڵات. ئەو هەڵسوکەوتەی پەژاک بۆتەهۆی ئەویکە ئەوبرە هاوکارێەش کە هەتا ئێستا لەئاستی خوارەوەی رێکخراوەکانی رۆژهەڵات دەگەڵ پەژاک جاروبار هەبوو نەمێنێ، و بەگشتی تامڵ دەگەڵ رێکخراوی نێووبراوو هەتادێ دشوارتردەبێ . پەژاک لە جیاتی ئەوەی بەشێویکی بابەتیانە رەخنە ( نقد) لە سیاسەتو ستراتیژی و شێوازی خەباتی ئەو هێزانە بگرێ _ وەکوو ئەوەی هەتا ئێستا لەجوڵانەوەی سیاسی رۆژهەڵاتی کوردستان باوبوە_ بەشێوێکی هیستریک و دوور لە هەرچەشنە هەڵسوکەوتێکی سیاسی، هەڵدەکوتێتە سەر لایەنەکانی کوردی رۆژهەلات، بەجۆرێک کە ئەگەر کەسێک ناشارەزابێ وابیردەکاتەوە کە ئەو لایەنانە یان بە پەژاک قەرزدارن یان دەستیان لەبنباری ئەو رێکخراوەدایە .
بەڵام بابزانین لە بن ئەو زمانە ناسالمو زبرەدا کە دەرحەق بە هێزەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان بکاری دێنێ، قسەی حەقی ئەو رێکخراوە چیە؟ . مەسەلیک کە رێکخراوی نێووبراوو لەپێوەندی دەگەڵ دێموکراتو کۆمەڵەدا کردویەتە وێردی سەرزمانی، ئەویە کە دێموکراتو کۆمەڵە بەوە تاوانبار دەکات کە لەئۆردوگاکانی باشووری کوردستان نیشتەجێبوون و وازیان لە خەباتو تێکۆشان هێناوە و پاسیوو بوون . زۆر جار لەوەش زیاتر دەچێتە پێشێو ئیدیعا دەکات کە تەنانەت دەوروکاریگەریشیان لە سەر کۆمەڵگای کوردی لە رۆژهەڵات نەماوە .
دەپێشدا پێویستە ئەوە بڵێن کە ژیانی ئۆردوگانشینی بە تەنیا تایبەت نێە بە رێکخراوەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان بەگشتیو حیزبی دێموکراتو کۆمەڵە بەتایبەتی . بەڵکوو ئەو دیاردەیە بۆتە بەشێکی جیانەکراوە لەژیانی لایەنە سیاسێەکانی هەموو بەشەکانی کوردستان، بە پێکاکاو پەژاکیشەوە . بەڵام گوومان لەوەدانێە کە ئەو بڕگە لەژیانی ئۆردووگانشینی لایەنەکانی کوردی رۆژهەڵات، درێژترین بڕگە لەژیانی ئۆردووگانشینێە کە هەتا ئێستا تووشی هێزەکانی کورد هاتوە . ئەوەش بەرهەمی هێندیک فاکتۆری گرینگی نێووخۆیو ناوچەیی بۆ و هەیە، کە لەکاتی خۆیدا پاڵیان وێکداو ئەو ئۆردووگانشینێەی لێکەوتەوە . ئەو فاکتۆرانە رەنگبێ هەتا ئێستا قوورسایی لەسەر رێکخراویکی وەک پەژاک کە لەلایەن کۆماری ئیسلامێەوە وەک هێزێکی جیدی چاوی لێناکرێ، نەکەن، بەڵام بۆئەو هێزانەیکە کۆماری ئیسلامی _ سەرباقی ئۆردووگانشینی _ بەهێزی جیدی و دوژمنی جیدیان دەزانێ، هێستا کاریگەریان هەرماوە.
لێرەدا رەنگبێ ئەو پرسیارە بۆخوێنەر بێتەپێشێ کە ئەگەر ئەو هۆکارانە بوونەتە هۆی کۆتایی هێنان بە خەباتی چەکداری، چۆنە کە هەرئەو هۆکارانە هیچ بەربەستێکیان بۆ پەژاک پێکنهێناوە و ئەو رێکخراوە هەروا درێژە بەخەباتی خۆیدەدا؟ لە وڵامی ئەو پرسیارەدا دەبێ بڵێن کە لەو سەردەمەدا کە شەری چەکدارانە کۆتایی پێهات، پەژاک هێستا پێکنهاتبوو. پاشان هیچ رێکخراویکی کوردستانیش وەک پەژاکی بۆناگوونجێ کە” بەروپشت ئەتلەسبێ”، بەجورێک کە هەم دووژمنی کۆماری ئیسلامی بێت وهەم مودارا دەگەڵ ئەو رێژیمە بکات . ئەگەر بنکەکانی ( ئۆردووگاکانی ) لە لایەن هێزەکانی کۆماری ئیسلامێوە بەهەر بیانووێک پەڵاماردرا، لەداوێنی پێکاکادا _ وەک رێکخراوێک کە دژی تورکێیە شەردەکات_ خۆحەشار بدات . بەهەر حاڵ هەتا ئێستا کەلەبەرە سیاسێەکانی نێووخۆیی و ناوچەیی نێوان کۆماری ئیسلامیو رێژیمی تورکێیە، مەودای ئەو جێگۆڕکەیەی بە پێکاکاو پەژاک داوە . ئەوە کە هەتا کەنگێ ئەو قوومارە ئاوا بەردەوامدەبێ، شتێکە کە داهاتووی پێوەندێەکانی تورکێیە و کۆماری ئیسلامی وڵامی پێویستی پێدەداتەوە .
بەڵام ئەو داستانە، واتا ئۆردووگانشینی لایەنەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان، ئەگەر زیانێکی هەبێ ئەوە لەپێشدا بۆ ئەو رێکخراوانەی هەیە کە ئەورێگایەیان پەسەند یان بەسەردا سەپاوە، نەک بۆپەژاک . سەیرە ئەو نیشتەجێبوونەی کۆمەلە و دێموکرات دەبێ چ گیروگرفتو بەربەستێکی بۆ پەژاک پێکهێنابێ، لە حالێکدا ئەو رێکخراو نەیشاردۆتەوە کە خۆی بە بەدیلو غەنیمی ئەو هێزانە دەزانێ ؟ ئەگەر پەژاک بەشێکبێ لە پێکاکا _ کە گوومان لەوەدا نیە_ ئەو رێکخراوی دایک هەروەک لەمێژۆکەی دەردەکەوێ، نەک بە قیرانو نیشتەجێبووونی هیچ هێزیکی کوردێەوە دڵگیرنابێ، بەڵكوو تەنانەت پێەی خۆشنێە کە لایەنەکانی کوردی، بەپاسیویش وجودیان هەبێ . بۆیە پروپاگەندەی پەژاک لەسەر ئۆردووگانشێنی دێموکراتو کۆمەلە، لەلاێک لە فرمێسکی حەرامە زیاترنێە کە بۆ ئەو لایەنانەی دەرێژێ، و لەلاێکی دیکەوە بە نالەبار نیشاندانی بارودۆخی دێموکراتو کۆمەڵە، دیهەوێ لە بایخو پەرستیژی ئەولایەنانە لەنێوو خەڵکدا کەم کاتەوە، کە وێدەچی ئەوەی بۆبووبێتە کۆسپێک .
بەڵام ئێستا کە قەرارە پەژاک ئەکتوو و تێکۆشەر بێ، لەو دەساڵەدا چەندە گەیشتۆتەوە ئەو ئاستەی کە دێموکراتو کۆمەلە لەکاتی خۆیدا تێدابوون ؟ پەژاک پێویستە واز لە چاووراوو بێنێ و وڵامی ئەو پرسیارە بداتەوە کە دوای ئەوەی حیزبی دێموکراتو کۆمەڵە، لە ئەنجامی هەلومەرجێکی داسەپاو وازیان لە خەباتی چەکداری هێنا، ئەو چەندە توانیویەتی ئاگری کوژاوەی ئەو ئاگردانە ببووژێمێتەوە و کەڵێنێکی بچووک لەو بۆشایەی کە دێموکراتو کۆمەڵە پێکیان هێناوە پڕبکاتەوە؟ حیزبی دێموکراتو کۆمەڵە، چ ئەو دەورەیەی بەرگریان لەناوچە ئازادەکان دەکرد و چ ئەو دەوریەی روویان لە شەر پارتیزانی کرد، ساڵانە بەهەزاران کەس لە هێزەکانی رێژیمیان لە گۆرەپانەکانی شەر دەکوشت وبایی میلیونها دۆلاریان زیان بەو رێژیمە دەگەیاند . لەسەدان لەو هەزاران شەرەی کە دژی هێزەکانی رێژیم لە کوردستان بەرێودەچوو، سەدان جەنازەی دوژمن بە کارت پێناسەوە دەکەوتە دەستی پێشمەرگە . لەو دەساڵەدا کە پەژاک پەیدا بۆوە و لافی شەر دەگەڵ کۆماری ئیسلامی لێدەدا، بۆچی تەنانەت ساڵێ جەنازە و کارت پێناسی پاسدارێکی ئەو رێژیمەی بەدەستەوە نەبوە؟ تۆ بڵێەی ئەو ئەرتەشەی ئێستای کۆماری ئیسلامی، لە ئەرتەشی ئەو سەردەمەی کە حیزبی دێموکراتو کۆمەڵە بەرانگاری دەبوونەوە، بەبیروباوەرتر و بە غیرەتتر بووبێ؟
ئەویکە پەژاک بەدەستێەوە هەراسانو نیگەرانە ئەویە، دەگەڵ ئەویکە رێکخراوەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان ماوێکی دوروودرێژە کە حزوری ئاشکرایان لەنێوو لەخەڵکدا نێە، بەڵام بەوحالەش ئیعتبارو پەرستیژیان لە پەژاک زیاترە . بەکورتیو بەکوردی، دەگەڵ ئەویکە رێکخراوکانی کوردی رۆژهەڵات گۆرەپانێکی چۆلیان بۆ پەژاک بەجێهێشتوە،بەڵام رێکخراوی نێووبراو سەرەرای ئەوەش نەیتوانیوە ببێتە هێزیکی باوەرپێکراو و جێگای متمانەی خەڵک . پەژاک لەجیاتی ئەوەی بەدوای هۆکاری سەرەکی ئەو وەزعە_ کە خۆی لە چۆنێەتی پێکهاتنو گووتاری ناسەربەخۆی ئەو رێکخراوەدا دەبینێتەوە_ بگەرێ، دەستەوداوینی پڕوپاگەنێکی ناشیاوو لە دژی حیزبی دێموکرات و کۆمەڵە دەبێ . بەڵام رێکخراوی نیووبراوو غافڵە لەویکە خەڵکی رۆژهەڵات کوردستان بە ئەدەبیاتێکی سیاسی و حەکیمانە، کە بەرهەمی نیزیکەی هەشتا ساڵ تێکۆشانی سیاسی کۆمەڵەی ژێکاف، حیزبی دێموکراتی کورستان و کۆمەڵەی شۆرشگیری زەحمەتکێشانە، پەروەردە بوون، و شوێنەواری قوڵی بیروئەندێشەی رێبەرانی وەک قازی محەمەد، دوکتور قاسملوو، شەرەفکەندی و فوادی مستەفا سولتانیان بەسەرەوەیە، و ئاوا هاسان مڵ بۆ دێماگۆژی و چاووراوو راناکێشن .
ئەوە کە پەژاک بە ١٠ ساڵ مەوجودێەتەوە نەیتوانیوە ببێتە هێزیکی جیدی و جێگای متمانەی خەڵک، تاوانکەی ناگەرێتەوە بۆ هێزەکانی کوردی رۆژهەڵات و ێەک لەوان حیزبی دێموکرات . بەڵکوو هۆکارەکەی راستەوخۆ دەگەرێتەوە بۆ سروشت و پێکهاتنی پەژاک لەلاێک _ کە رێکخراویکی ناسەربەخۆیە _ و دەورو رۆڵێکی کە ئەو رێکخراوە لە نێوان پ.ک.ک لەلاێک و کۆماری ئیسلامیدا لەلاێکی دیکەوە دەیگێرێ . هەر کاتێک رێکخراوی دایک _ کە پێکاکایە_ بەهەر هۆیک، نێوانی دەگەڵ کۆماری ئیسلامی تێکچوو، لە کارتی پەژاک _ کە هیماێک زیاتر نیە _ کەڵک وەردەگرێ و لەسەر سنوورەکانرا هێندیک وردە تەقە دروستدەکات . و هەر کاتێکیش نێوانی تورکیە کۆماری ئیسلامی تێکچوو، پێوەندی کۆماری ئیسلامی و پێکاکا، سەرلە نوێ گەرم دەبێتەوە و حیزبی دایک کۆتای بەوەندە وردە تەقەیەش دێنێ کە هەتا ئێستا لەئارادابوە . هەتا ئێستا نە پ.ک.ک و نە پەژاک، نە بۆ ئەندامانی خۆیانو نە بۆ خەڵکی کوردستان، ئەویان رووننەکردۆتەوە کە شەری ساڵونێوێک لەمەوبەری قەندیل، کە تێدا کۆماری ئیسلامی دەستی بەسەر هێندێک لە بەرزاێەکانی قەندیل و ێەک لەوان جاسووسان داگرت_ کە بەسەر خاکی هەرێمی کوردستانی باشووردا دەروانێ_ ، لە پێناوو چیدا هەڵگیرسا و بە چ هۆکارێک کۆتای پێهات ؟ ئەو دەستکەوتەی کە لەئاکامی ئەو ئاگربرەدا وەچەنگ پەژاک و لە رێگای ویوە وەدەست خەڵکی رۆژهەڵاتی کوردستان کەوتن کامانە بوون؟
ئەگەر پەژاک لەدەرەوەرا بۆ رۆژهەڵاتی کوردستان هەناردە نەکرابایە و هێزیکی هەڵقوڵاوی ناوو جەرگەی خەڵک بوایە، هەرچەندەش لەبواری ئیمکاناتەوە وەکوو ئێستا پۆشتەو پەرداغ نەبایە، کارتێکەری لەسەر خەڵکی کوردستانو رەوتی روداوە سیاسێەکان، زۆرلەوە زیاتر دەبوو کە ئێستا هەیە . بەڵام کاتێک ئەورێکخراوە خاوەنی سەربەخۆیی سیاسی نێە و لەلایەن پێکاکاوە رێبازی سیاسی بۆدیاری دەکرێ، سروشتێە کە هەڵویست و سیاسەتەکانیش، بەرلەوەی لەبەرژەوەندی خەڵکی کوردستاندابێ، لەمەسلەحەتی پارتی کریکارانی کوردستاندایە . هەر بۆیە لەوچەند ساڵەدا کەم هەڵویست و سیاسەتی ئەو رێكخراوە هەبوە، کە لە نێوو دڵی خەڵکی کوردستاندا جێگای گرتبێ و بووبێتە نوێنگە و رێنشاندەری خەڵک .
ئەگەر پەژاک لە ئاکامی سیاسەتی نەتەویی پێکاکادا لە دایک بووبا_ هەرچەند دارولەلە تاشین لە لایەن هیچ رێکخراوێکەوە و بۆ هیچ بەشێکی کوردستان، نە درووستە نە دێموکراتیکە_ دەکرا بەجۆرێک چاوو لە ئاست ئەو دەستکارێە بنووقێنین . بەڵام پەژاک بەرهەمی ئاڵوگۆرێکە کە لە رەوتێکی چەند قۆناغیدا لە گووتاری نەتەویی پێکاکادا دێتە ئاراوە . لە ساڵی ٢٠٠٠دا پ.ک.ک بە هەڵگرتنی دروشمی” کۆماری دێموکراتیک” بە کردەوە دەستبەرداری کوردستانی گەورە بوو . لە رەوتێکدا کە بەرەوتی سەرلەنوێ درستکردنەوەی پێکاکا _ دوای گیرانی کاک عەبدولا ئۆجەلان _ بەناوبانگە، لە ساڵی ٢٠٠٣ دا پەژاک لە دایک دەبێ . پ.ک.ک ێەکدوساڵ دواتر، واتا لە ساڵی ٢٠٠٤ دا دروشمی کۆنفدراڵیسمی دێموکراتیک هەڵدەگرێ و دوای ماویک ئەو دروشمەش جێگای خۆی دەگەڵ دروشمی نەتەوەی دێموکراتیک _ کە دواین تێزی کاک عەبدولڵا ئۆجەلانە _ دەگۆرێتەوە . ئەوە کە نەتەوەی دێموکراتیک چێە بەری چ دارێکە روون نێە، بەڵام ئەو جۆرەی ئەو تێزە لە لایەن کاک عەبدوڵا ئۆجەلانەوە لە تۆی کتێبێکی ئەستووردا باسو تەفسیر کراوە، هەر لەجێدا پێکهێنانی دەوڵت بۆ کورد و هەموو نەتەوەکان، بە شتێکی بێهوودە دەزانێ . ئەوەکە بۆچی پێکهێنانی دەوڵەتی سەربەخۆ هەتا ئێستا مافی بێئەمڵاوئەولای هەموو گەلێک بوە، بەڵام کە نۆرەدەگاتە کورد، ئەو کارە دەبێتە شتێکی نارەوا و بێهوودە، هۆکارەکەی دەبێ لە هەڵگرانی تێزی نەتەوەی دێموکراتیک بپرسرێ ؟ بەڵام بانگەشەێکی ئەوتۆ، ئەگەر لە لایەن نەتەوەکانی سەردەست و ێەک لەوان تورک و فارسو عەرەبەوە کرابایە، شتێکی سەیر نەبوو، بەڵام کاتێک بانگەشەێکی ئەوتۆ لەلایەن کورد خۆیەوە ولەوەش خەراپتر لەلایەن ێەکێک لە رێبەرانی کوردەوە دێتە گۆرێ، مرۆڤی کورد توشی سەرسوورماندەبێ .
شتێک کە لێرەدا پێویستە هەڵوێستەیکی لەسەر بکەین ئەویە، زۆر کەسو تەنانەت لایەن پێیان وایە کە ئەوە کە پەژاک بەشێکە لە پ.ک.ک و لە رێرەوی ئۆجەلاندایە، ئرادیکی نیە، چوونکە کوردستان ێەک وڵاتە و کورد ێەک نەتەویە . و کورد بۆی هەیە کە رێکخراوی ئەوتۆی هەبێ کە سیاسەتی کوردستانی گەورە بباتەپێشێ . خۆی ئەگەر رێکخراویکی ئەوتۆ هەبێ کە هەم لەرووی بیروباوەر و هەم لەرووی پراکتیکەوە لە سیاسەتیکی ئەوتۆ پێرەوی بکات و دەروەستی هیچ بەرژەوەندیکی تایبەتی رێکخراویی و ناوجەیی نەبێ، _ هەرچەند لەسەر ئەرزی واقیعدا شتێکی ئاستەمە _ بەلام مەسەلێکی ئیجابێە . بەڵام مخابن هەم پ.ک.ک و هەم کاک عەبدوڵا ئۆجەلان وەک رێبەری ئەو رێکخروە، هەتا ئەوجێیەی پێوەندی بەبیروباوەری سیاسی و کردارەوە هەیە، دەریانخستوە کە پێبەندی سیاسەتێکی ئەوتۆ نین .
راستێەکەی ئەویە لەو جۆغرافیایەی ئێستا کورد تێدا دەژی نەک هەر پ.ک.ک بەڵکوو هیچ هێزیکی دیکەی کوردی_ ئەگەریش بیهەوێ_ ناتوانێ سیاسەتێکی کوردستانی بە تەواوی مانا بەرێوەبەرێ . مێژوی کۆنونوی گەلەکەمان بە رێکخراوە سیاسێەکانەوە، پێماندەڵێ کە زۆربەی نیزیک بە تەواوی لایەنەسیاسێەکانی کوردی بە پێکاکاشەوە، دەپێشدا لە هەوڵی پاراستنی بەرژەوەندێەکانی خۆیاندان . جا پاش ئەوە بەرژەوەندی ئەو بەشە یان لەتە بەشەی کە تێدا دەژین و پاش هەمووی ئەوانە_ ئەگەر زەرەدی بۆ پاتاڵی نەبێ_، ئاورێک وەسەر مەسەلەی گشتی کورد دەدەنەوە. پرسیاری سەرەکی لێرەدا ئەویە بۆچی ئەو حکوومەتانەی کوردستانیان بەسەردا دابەشکراوە و بە تایبەتی ئەو ئەلیتەی ئەو حکومەتانە بەرێوە دەبەن، خاوەنی بەرژەوەندی تایبەتین، بەڵام هێزەکانی کورد کە بەشێکیان تەمەنیان دووتا سێبەرابەری ئەو حکوومەتو ئەلێتانەیە و هەرلەو ناوچە ئاڵۆزەش دەژین، خاوەنی بەرژەوەندی تایبەتی نین؟ ئەگەر لەخۆمان نەگۆرین تەنانەت دەبێ بڵێن کە مانەوەی رێکخرویکی کوردی لەو خۆغرافیایەدا، بەبێ پاراستنی بەرژەوەندی رێکخراویی هەرمووکین نێە . ئەگەر پاراستنی مەسلەحەت بۆ رێکخراوەکانی دیکەی کوردستانی جارێک گرینگی هەبێ _ کە هەیەتی _ بۆ پارتی کرێکارانی کوردستان بەهۆی تەماحێکی کە لە بەشەکانی دیکەی کوردستانی هەیە لەلایەک، و مانەوەی دورودرێژی لە چیاکان و درێژەدانی شەری چەکداری لەلاێکی دیکەوە، چەندجار گرینگی هەیە . نەک هەر پێکاکا بەڵکو هەر هێزێکی دیکەی کوردی ئەگەر بیهەوێ خەباتی چەکداری درێژە پێبدا، پێویستی بە پشتی جەبهەیک هەیە . پێکاکا دەگەڵ ئەوەی سەرچاوەی ماڵی باشی هەیە _ ئەوە خۆی خاڵێکی ئجابێە _ بەڵام بەو سەچاوە مالێە، هەرچەندەش گەورە بێ، ناتوانی پشتی جەبهەێک بکرێ . بۆ ئەوکارە ناچارە کە دەبێ دەگەڵ ئەو دەوڵەتانەی کوردیان بەسەردا دابەشکراوە بسازێ . بە سەرنجدان بە چەندوچۆنی پێوەندیێەکانی دووحکوومەتی کۆماری ئیسلامیو تورکێە، بۆمان دەردەکەوێ کە هەلسوکەوتی ئەو دووحکومەتە راستەوخۆ کاری لە تێکۆشانی پێکاک کردوە . لەو دوسالەدا کە حکوومەتی تورکیێە و کۆماری ئیسلامی لە سەر کێشەی سوریە و ناوچە کەوتونەتە دژاێەتی، پێکاکا پۆزیسیوونی پاراستنی وەلاناوە و شەرێکی بەرینی لە دژی تورکیێە وەرێخستوە، کە ئاکامەکەی بوو بەهۆی کرانەوەی فەسڵێکی نوێ گفتوگۆ _ هەرچەند ناسەرکەوتوو_ لە نێوان تورکیێە و پێکاکادا .
لەسەر بنەرەتی ئەو هاوکێشانەیە کە رێکخراوی دایک( پ.ک.ک) هەلسوکەوتی رێکخراوەکانی سەربەخۆی _ بۆ وێنە پەژاک_ دەگەڵ دەوڵەتانی ناوچە و ێەک لەوان کۆماری ئیسلامی تەنزیم دەکات . مانای ئەوە ئەویە کە هێزوتوانای بەشەکانی دیکەی کوردستان و ێەک لەوان رۆژهەڵاتی کوردستان، بمانهەویو نەماهەوێ بە پلەی ێەکەم، کانالیزە دەبێ بۆ خزمەت بە پێکاکا وەک رێکخراوی دایک. دیارە جۆری ئەو خزمەتەش لە باشترین حالەتدا، خزمەتێکە کە بەحیزبمەداری دەکرێ نەک بەگەڵ. بەپلەی دووهەم، هێزوتوانای بەشەکانیتر و ێەک لەوان رۆژهەڵاتی کوردستان، دەبێتە هۆکارێک کە پارتی دایک، لە باڵانسی سیاسی دەگەڵ تورکێەدا کەڵکی لێوەردەگیرێ . واتا ناراستەوخۆ هێزوتوانای بەشەکانی دیکەی کوردستان و ێەک لەوان رۆژهەڵاتی کورستان، دەکەوێتە خزمەت باکوری کوردستانەوە . باشە ئەو سیاسەتەی پێکاک چ جیاوازیکی جەوهەری هەیە دەگەڵ سیاسەتی پارتی و ێەکێتی، سەبارەت بە ڕیکخراوکانی رۆژهەڵاتی کوردستان و مەسەلەی کورد لەبەشەکانی دیکەدا؟ وەختێک پەژاک لە قەندیل و کۆمەلەو دێموکرات لە کۆیە وزەرگوێز، سەربەست نەبن لە شێوازی خەبات و تێکۆشان دژی کۆماری ئیسلامیدا، چ جیاوازێک لەنێوان ئۆردووگاکانی قەندیل دەگەڵ ئۆردووگاکانی کۆیە و زەرگوێز هەیە ؟